RUSSISCHE VOOROUDERS

 

 

Verre voorouders uit vreemde landen, wie wil die niet? Zoekend onder mijn voorouders kwam ik geen exotische, maar wel Russische voorouders tegen van voor 1100. Het leek me interessant daar wat meer over te weten te komen. Zeker nu,  vanwege de oorlog tussen Rusland en Oekraïne.

Via de "Heren van Gemert" hebben zowel Anke, mijn vrouw, als ik voorouders in de Europese adel en dus ook deze Russische voorouders. We beginnen deze geschiedenis bij de verste, de oudste voorouder: Rurik.

 

Het Kievse Rijk rond het jaar 1000.

Een krijgshaftige stam, de Varjagen, zette in de late achtste eeuw een handelsroute vanuit Scandinavië naar het Byzantijnse Rijk op. Ze stichtten verschillende nederzettingen, hielden plundertochten en maakten de boerenbevolking schatplichtig. Volgens de omstreeks in 1113 samengestelde Nestorkroniek werd dit volk "de Roes" genoemd. In 862 was Rurik, vorst van Ladoga en van Novgorod. Oleg de Wijze, die na de dood van Rurik het regentschap op zich nam voor Ruriks zoon Igor, veroverde Kiev en stichtte daar in 882 het Kiëvse Rijk.

                      Grootvorstendom Kiev.

Onder Vladimir de Heilige en Jaroslav de Wijze beleefde het rijk zijn grootste bloei. Het was de baas in Oost-Europa. In dit uitgestrekte rijk leefden Slaven, Finnen, Balten, Iraanse en Turkse stammen. Omdat Vladimir in 988 trouwde met een zus van de Byzantijnse keizer, bekeerde hij zich tot het orthodoxe geloof. Uit de nieuwe ontstane cultuur ontstond de Russische natie.

1. RURIK

 

Rurik was een Vikinghoofdman van de stam der Varjagen. In 862 kwam Ladoga onder zijn bewind en veroverde hij het gebied rond het latere Novgorod. We kunnen hem beschouwen als de grondlegger van het huidige Rusland. Hij was gehuwd met Efanda, prinses van Urman, groothertogin van Novgorod. Hij had een zoon Igor. Oleg de Wijze, een verwant, was zo lang regent. Hij wist Kiev te veroveren en maakte dat tot hoofdstad. Een aanval op Constantinopel leidde in 911 tot een handelsverdrag met het Byzantijnse Rijk.

Igor van Kiev.

Olga van Kiev

      De begrafenis van Igor in 945.

 

2. IGOR VAN KIEV

 

We weten dat Igor ( ook Ingvar genoemd of Igor de Oude) geen legendarische figuur was, maar dat hij zeker heeft bestaan. Hij was een knjaz, een soort vorst of prins, die heerste over het Rijk van Kiev tussen 912 en 945. Kiev is nu de hoofdstad van Oekraïne . Igor onderwierp na een heftige strijd in 914 de Slavische Drevjanenstam. Met de machtige Petsjenegenstam wist hij eerst vrede te sluiten, maar raakt in 920 weer in oorlog met hen. In 941 belegerde hij Constantinopel, maar het Byzantijnse leger wist zijn vloot te beschadigen, zodat hij terug moest trekken. In 944 trok hij opnieuw naar Constantinopel om het verbroken handelsverdrag opnieuw af te dwingen. Er kwam een nieuw, maar minder positief verdrag.

Igor werd in 945 gedood, toen hij de verhoogde schattingen bij de Drevjanenstam wilde ophalen. Zijn vrouw Olga heeft hem gewroken. Zij nam het regentschap op zich tot Svjatoslav, hun zoon, oud genoeg was. Olga liet zich tot het Christendom bekeren en in 955 in Constantinopel dopen, waar ze de naam Helena kreeg.

3. SVJATOSLAV VAN KIEV

 

Svjatoslav werd rond 933 geboren. Ook hij was een knjaz (soort vorst) van het Kiëvse Rijk van 962 tot 972. Zijn moeder had zich bekeerd tot het christendom, maar dat weigerde Svjatoslav, bang om het respect van zijn soldaten te verliezen, waarmee hij bijna zijn hele leven doorbracht. Voor hij grootvorst werd van Kiev in 962 was hij al prins van Novgorod.

Volgens een Byzantijns verslag was hij van gemiddelde lengte, had een lange snor en een kuif op de zijkant van zijn hoofd als teken van adellijke afkomst. Hij droeg witte kleding, had een gouden oorring met een robijn en twee parels.

Hij had meerdere vrouwen. Bij een Hongaarse prinses Predslava had hij een zoon: Jaropolk. Bij een bijvouw Esfir had hij een zoon Oleg. 

Bij een andere bijvrouw Maloesja, die huismeesters van zijn moeder was geweest, had hij een zoon: Vladimir.                           Hij begon met een veltocht tegen de Chazaren, die over het gebied van de Wolga heersten. Hij verwoestte verschillende steden en plunderde de gebieden. Hij bezette het gebied niet, maar kreeg wel invloed en controle over handelsroutes.

In 967 viel Svjatoslav de Bulgaren aan, dit op verzoek van Byzantium en in ruil voor 15.000 pond in goud. Hij versloeg de Bulgaren. Byzantium betaalde vervolgens de Petsjenegen om de Russen aan te vallen. Ook hen wist Svjatoslav te verslaan. Hij gaf de Bulgaarse gebieden niet terug aan Byzantium, maar verplaatste zijn hoofdstad naar Perejaslavets aan de monding van de Donau. Zijn drie zoons bestuurden de gebieden in het thuisland. Svjatoslav viel Thracië binnen, moordde de bevolking van Plovdiv uit. De Byzantijnse keizer probeerde tot een vergelijk te komen, maar Svjatoslav viel juist Adrianopel aan. In 970 trok hij naar Constantinopel, maar werd bij Arcadiopolis verslagen. Het Byzantijnse leger sloeg terug. Uiteindelijk moest Svjatoslav een regeling treffen. Hij kreeg een vrije aftocht en voorraden voor de reis, maar moest de Balkan en de Krim afstaan. Tegen de zin van zijn bevelhebbers stak hij de Dnjepr over en kwam in een hinderlaag van de Petsjenegen terecht, die hem doodde.

Na de dood van Svjatoslav kreeg Oleg Galicië en Jaropolk Kiev. Maar ze kregen ruzie en er brak een burgeroorlog uit tussen Oleg en Jaropolk, waarbij Oleg gedood werd. Vladimir vluchtte in 977 naar Scandinavië. In 980 keerde hij terug met een leger.

Vladimir en Rogneda.

4. VLADIMIR VAN KIEV

 

Vladimir (1) werd ook wel Vladimir de Heilige of Vladimir de Grote of Vladimir de Apostelgelijke genoemd. Hij was de bekeerder van Rusland. Hij was in 956 geboren en de jongste zoon van Svjatoslav. Zijn naam "Vladimir" betekent in het modern Russisch "heerser van de wereld", maar is eigenlijk een Slavische versie van het Oudnoorse "Waldemar" wat "beroemd door macht" betekent.

Na zijn vlucht naar Scandinavië viel hij in 980 het Kiëvse Rijk binnen. Op weg naar Kiev vroeg hij in Polotsk de hand van Rogneda, die verloofd was met Jaropold, maar zij weigerde omdat hij de zoon was van een slavin. Daarop veroverde Vladimir Polotsk en dwong Rogneda tot een huwelijk. Na de verovering van Smolensk kreeg hij ook Kiev. Jaropolk vluchtte, maar ging in op genadevoorstellen. Hij werd onderweg gedood. Zijn zoon Svjatopolk (misschien zelfs de zoon van Vladimir) werd uitgehuwelijkt aan een Poolse prinses. Toen de Poolse schoonvader van Svjatopolk oorlog ging voeren met Vladimir, werd Svjatopolk door Vladimir gevangen gezet.

Van 980 tot 987 ging Vladimir op veroveringstocht. Hij versloeg veel volkeren en veroverde veel gebieden. Hoewel het christendom al wortel had geschoten, waren de heersers van Kiev altijd heiden gebleven.

De doop van Rusland.

Na onderzoek besloot Vladimir zich te bekeren tot het Byzanthijnse christendom, omdat dat volgens hem het beste voor zijn rijk was. In 988 liet Vladimir zich in Chersonesos dopen.

Volgens de overlevering kreeg hij daarbij zijn gezichtsvermogen terug, dat hij door een oogziekte tijdelijk verloren had. Vanaf de Krim kwam hij met een nieuwe bruid Anna naar Kiev terug. Deze vorm van bekering sprak veel meer tot de verbeelding van de Kiëvse bevolking dan een bekering door een gewone priester in Kiev. Zijn familie liet zich ook bekeren. Zijn vele vrouwen verstootte hij. Ook de bevolking van Kiev moest zich massaal laten dopen. Dat gebeurde in de Dnjepr.

Vladimir probeerde een christelijk leven te leiden. Ook liet hij kerken, scholen en ziekenhuizen bouwen. Het lukte hem niet alle mensen uit zijn rijk te bekeren.

Vladimir had veel vrouwen en concubines. Rond 977 was hij gehuwd met Rogneda van Polotsk, waarvan hij in 989 scheidde. Zij trad in in een klooster. Hun kinderen waren: Izjaslav van Polotsk en Jaroslav de Wijze. Van Jaroslav wordt ook gezegd, dat hij mogelijk een zoon is van Anna.

Verder nog Mstislav de Dappere (prins van Tmoetarakan), Vsevolod (vorst van Vladimir-Soezdal, Wolynië en Perejaslav) en Predslava.

In 988 huwde hij met Anna, in 1011 met Adelia, een dochter van Koenraad I van Zwaben. Bij een bijvrouw, de weduwe van Jaropolk kreeg hij Svjatopolk I van Kiev. Bij bijvrouw Olava kreeg hij Wsjeslav (prins van Novgorod). Van andere, onbekende bijvrouwen had hij nog de kinderen: Svjatoslav, Boris, Gleb, Pozvizd, Soedislav (prins van Pskov), Stanislav (prins van Smolensk), een dochter die met Bernard I van Brandenburg was getrouwd, Premislava en Dobrognewa.

Voor zijn dood verdeelde hij het rijk onder zijn twaalf zonen.

Vladimir overleed op 15 juli 1015 in Berestovo, terwijl hij onderweg was om zijn zoon Jaroslav te straffen voor zijn onafhankelijke opstelling. Zijn zoon Svjatopolk greep de macht in Kiev en liet zijn broers Boris en Gleb vermoorden. Het bleef onrustig in het rijk.

Vladimir en ook Anna werden begraven in de eerste stenen kerk van de Tienden. In de dertiende eeuw werd hij heilig verklaard.

5 a. DOBROGNEWA VAN KIEV

 

Dobrognewa, de dochter van Vladimir is ook een voorouder van ons (Anke en ik) (2). Zij werd ook wel Maria Dobroniega genoemd. Wie haar moeder was, is onduidelijk. Zij zal rond 1012 geboren zijn. In 1040 trouwde zij met hertog Casimir I van Polen. Zij kregen de volgende kinderen: Boleslaw II (hertog en koning van Polen), Wladislaus I Herman (hertog van Polen), Mieszko, Otto en Swatawa. Dobrognewa overleed in 1087.

Fresco uit de 11e eeuw met daarop drie dochters van Jaroslav I: Anna van Kiev. koningin van Frankrijk, Anastasia, koningin van Hongarije, Elisabeth van Kiev, koningin van Noorwegen en mogelijk als vierde Agatha, de vrouw van prins Eduard Etheling van Engeland.

5 b. JAROSLAV I DE WIJZE

 

Jaroslav werd door zijn vader benoemd tot bestuurder van Rostov. In 1010 kreeg hij ook het bestuur over Novgorod en stichtte hij de stad Jaroslav aan de Wolga. In 1014 kreeg hij problemen met zijn vader over de belastingen. Op weg naar hem stierf zijn vader. Jaroslav werd zelfstandig vorst van Novgorod. Svjatopolk wilde de macht over het hele Kiëvse Rijk, maar Jaroslav wist hem te verslaan. In 1018 werd Jaroslav wel verslagen door Svjatopolk en zijn schoonvader Boleslaw I van Polen. Een jaar later wist Jaroslav met behulp van keizer Hendrik II de Heilige Kiev weer te heroveren. In deze periode werden de meeste broers en halfbroers van Jaroslav vermoord onder onduidelijke omstandigheden.

Jaroslav bracht het eerste Slavische wetboek uit. Novgorod kreeg voorrechten en dat was het begin van de Republiek Novgorod.

In 1024 kwam er een conflict met zijn broer Mstislav, die hem wist te verslaan. Het Kiëvse Rijk werd verdeeld en Jaroslav kreeg de stad Kiev en het westelijk deel van het Rijk. In 1036 overleed Mstislav, waardoor Jaroslav het rijk weer wist te herenigen. De Petsjenegen werden definitief verslagen.

Zijn eerste huwelijk was met een onbekende vrouw met wie hij zoon Ilja kreeg, die jong overleed. In 1019 trouwde hij met Ingegerd, een dochter van Olof II van Zweden. Ze kregen de volgende kinderen: Vladimir (prins van Novgorod), Anastasia, Izjaslav I van Kiev, Elisabeth, Svjatoslav II van Kiev, Vsevolod I van Kiev, Vjatsjelav (vorst van Smolensk), Anna van Kiev en Igor.

Een aanval over zee op Constantinopel in 1043 mislukte, maar er kwam wel een gunstig vredesverdrag. Hij verfraaide Kiev naar het voorbeeld van Constantinopel en maakte de kerk onafhankelijker van Byzantium. Hij gaf Russische priesters belangrijke taken in de kerk in Novgorod en Kiev. Hij breidde de handelscontacten met andere landen uit.

Jaroslav overleed 20 februari 1054 in Wychhorod en werd begraven in de Sofiakathedraal in Kiev. Volgens een Scandinavische overlevering zou hij kreupel zijn als gevolg van een pijlwond. Onderzoek van het skelet van Jaroslav heeft dat bevestigd.

6 a. ANASTASIA VAN KIEV

 

Ook via Anastasia, de oudste dochter van Jaroslav de Wijze, loopt er een afstammingslijn naar Anke en mij (3). Rond 1039 trouwde zij met Andreas I van Hongarije. Hij was al eerder naar Kiev gevlucht, maar ging in 1046 terug naar Hongarije met Anastasia, nadat hij koning Peter had verslagen en zelf de troon kon bestijgen. Ze kregen een zoon Salomo. Hertog Béla, de jongere broer van Andreas, kwam in opstand. Anastasia en de kinderen Salomo, Adelheid en David gingen naar het hof van Adelbert van Oostenrijk. Andreas werd verslagen en overleed niet veel later. Béla werd de nieuwe koning. 

Vorst Salomo wordt vervloekt door zijn moeder Anastasia.

In 1063 wist Salomo met behulp van Duitse troepen Hongarije terug te veroveren en koning te worden. Béla was al overleden. Anastasia en Salomo kregen ruzie. Anastasia vertrok naar de abdij Admont, waar ze als non leefde en werd begraven.

6 b. ANNA VAN KIEV

 

Ook Anna van Kiev, geboren rond 1030 en dochter van Jarislav de Wijze, is een voorouder van Anke en mij (4). Hendrik I van Frankrijk zocht na de dood van zijn eerste echtgenote Mathilde van Friesland een nieuwe, niet verwante vrouw en vond die in het afgelegen Kiev. In 1051 trouwde hij met Anna in Reims. Zo werd Anna koningin van Frankrijk. Ze kregen de volgende kinderen: Filips I van Frankrijk,   Hugo I van Vermandois, Robert (werd ca. vijf jaar oud ),  Hugh en Emma. Anna gaf haar eerste zoon de nieuwe naam Filips (van het Griekse philippos d.i. paardenliefhebber) . Na de dood van Hendrik in 1060 was Anna regentes. 

Een charter ondertekend door Anna en haar zoon Philip in 1063 .

Standbeeld van Anna in de abdij van Saint-Vincent.

In 1062 hertrouwde zij met Rudolf van Valois, die zijn eigen vrouw voor haar verstootte. Hierdoor moest Anna haar positie aan het hof opgeven. In 1065 stichtte ze een kerk en abdij te Senslis (Oise). Na de de dood van Rudolf keerde ze in 1074 terug aan het hof. Ze overleed ca. 1076 en werd begraven in de abdij van La Ferté-Alais.

6 c. IZJASLAV JAROSLAVITSJ

 

Izjaslav was een zoon van Jaroslav de Wijze. Hij was rond 1024 geboren. In 1043 trouwde hij met Gertrude van Polen als bezegeling van de overeenkomst die zijn vader had gesloten met Casimir I van Polen. Ze kregen de volgende kinderen: Mstislaw (prins van Novgorod en Polotsk), Jaropolk (volgde zijn vader op), Svjatopolk en Eudoxia. Hij werd vorst van Toerov en in 1052 van Novgorod en in 1054 vorst van Kiev. Hij schreef mee aan het eerste wetboek: de Pravda Jarosslavitsjej, onderdeel van de Roesskaja Pravda. In 1068 werd hij verjaagd door opstandelingen uit Kiev, veroverde het weer terug, maar moest in 1073 opnieuw vluchten, nu voor zijn eigen broers. De paus erkende Izajaslav als wettige vorst. Hij trok in 1076 ten strijde tegen zijn broers, maar sneuvelde uiteindelijk.

7. SVJATOPOLK IZJASLAVITSJ

 

Als derde zoon van Izjaslav, geboren rond 1025, kwam hij niet in aanmerking voor de troon. Hij bekleedde wat bestuursfuncties in het Kiëvse Rijk. In 1059 werd hij vorst van Polotsk.

Hij trouwde met een onbekende vrouw en kreeg de kinderen: Jaroslav, Zbyslava, Anna en Predslava. 

Vladimir Monomach en Svjatopolk II

In 1071 moest Svjatopolk Polotsk opgeven, maar werd in 1078 vorst van Novgorod tot 1088. In dat jaar werd hij benoemd tot vorst van Toerov. In 1093 werd hij benoemd tot grootvorst van het Kiëvse Rijk. Tegen de wil van andere vorsten in voerde Svjatopolk oorlog tegen de Koemanen en werd in 1093 verslagen. In 1094 trouwde hij met een dochter van Tugor van de Koemanen als een soort vredesregeling. Hij behield zijn Rijk wel. Uit een huwelijk met Barbera Komnene, een Byzantijnse vrouw, kwamen nog de kinderen: Brjatsjeslav, Izjaslav, en Maria. Hij had ook nog een buitenechtelijk kind: Mstislav. Op 16 april 1113 overleed hij.

8. PREDSLAVA VAN KIEV

 

Zij werd geboren rond 1105 en trouwde met de Hongaarse prins Almos, met wie ze drie kinderen kreeg: Adelaide, Béla II ( de latere koning van Hongarije) en Sophia.

 

Bij Predslava eindigt de geschiedenis van de Russische voorouders.

NOTEN:

1. De afstammingslijn vanaf Rurik loopt als volgt: Rurik - Igor van Kiev - Svjatoslaw van Kiev - Vladimir van Kiev - Jaroslav I de Wijze - Izjaslav Jaroslavitsj - Svjatopolk Izjaslavitsj - Predslava van Kiev - B'la van hongarije - Gertraut van Hongarije - Ludmilla Wierzloslawa van Polen - Frederich van Lotharingen - Alex van Lotharingen - Hartman van Kyburg - Anna van Kyburg - Margaretha van Habsburg - Dietrich van Kleef - Irmgard Jutta van Kleef - Jan van Cranenborch - Liesbeth van Cranenborch - Diederik VI van Gemert. (zie verder: "Heren van Gemert")

 

2. De afstammingslijn van Maria Drognieva van Kiev gaat via Vladis lav van Polen - Boleslow van Polen - Mieceslaw van Polen - Ludmilla Wierzchoslawa van Polen - (zie verder 1.)

 

3. De afstammingslijn van Anastasia van Kiev gaat via Adelaide van Hongarije - Judith (de Oudere) van Bohemen - Boleslaw van Polen (zie verder 1.)

 

4. De afstammingslijn van Anna van Kiev gaat als volgt: Hugues (de Grote) de Vermandois - Mathilde de Vermandois - Agnes de Beaugency - Raoul de Coucy - Ade de Coucy - Agnes van Beveren - Aleijdis Berthout - Agnes van Perwijs - Gerard I van Horne - Dirck van Horne - Jan van Cranenborch (zie verder 1.)

Willem den Brok, juli 2021

Bijgewerkt tot augustus 2021

 

Wil je terug naar de homesite, klik op:  Voorouders. Genealogie door Willem den Brok.